मनो मैथुन

         भाव (अर्थ) भावना आणि कृती यांचा फार जवळचा संबंध आहे. हा लेख थोडा संवेदनशील आहे पण नक्कीच त्या संवेदनशील विषयाची माहिती तुमच्या पर्यंत पोहोचवताना मी मनापासून प्रयत्न करेल आणि शक्य तेवढे शील पालन करेल आणि  कुठलीही अश्लील भावना वाचकांमध्ये उजागर न करण्याचा प्रयत्न करेल. सुरुवातीला मुद्दामच थोडं भाषा सामर्थ्य उलगडून बघुयात आपल्या जेष्ठ आजीबाई ‘संस्कृत’ यांच्याकडे अट्राक्शन (ATTRACTION) या शब्दासाठी आकर्ष, विलोभ, अनुकर्ष, पतनशीलता, कालधर्म असे १५ हून अधिक, तर सेक्स (SEX) या शब्दासाठी जात, रत, रति, काम्य, शुष्म, संभोग, ऋतु असे प्रचलित ५१ व त्याहून अधिक  समानअर्थी शब्द आहेत. लव (LOVE) या शब्दासाठी इष्ट, स्नेह, काम, रती, प्रेम इ. असे ८३ हून अधिक समानर्थी शब्द आहेत.

          एकूणच असे म्हणायला हरकत नाही की आजीबाई खूपच सुसंस्कृत आणि सुशिक्षित आहेत. पण हे फार मर्यादित वर्णन ठरेल या शब्दांना नुसते समानअर्थी शब्द नसून प्रत्येक शब्दाचे त्यांचे भाव/ अर्थ सुद्धा बरेच आहेत. जितके जास्त अर्थ तितक्या जास्त  भावनांच्या छटा आणि तीव्रतेचे स्तर सुद्धा. आणि या स्तरांवर आधारित जन्माला येते ती कृती.                                                                                                                                                                   मर्यादित अर्थासोबत समोर येते मर्यादित जाणीव आणि अल्प अर्थ कृती. तुम्हाला प्रश्न पडला असेल नक्की हे सगळं चाललं काय आहे? आकर्षण, प्रणय, प्रेम या शब्दांचा उल्लेख केला तेव्हा तुम्हाला काहीसा अंदाज आलाच असेल. आजही बरेच तथाकथित समजूतदार मोठे या विषयांवर बोलायला घाबरतात. पण प्रेम कथा, चित्रपट, प्रेम काव्य या रुपात लपून-छपुन या सर्व गोष्टींचा आस्वाद घेणं चालूच आहे. अशा धारणेच्या दबावा खाली की, या सर्वच गोष्टी लज्जास्पद आहेत. कारण मानवाने या भावनांचा अनुभव करणे अथवा व्यक्त करणे म्हणजे पाप आहे. प्रेम हि भावना अतिशय दैवी आहे, अतिशय शुद्ध आहे आणि लैंगिकता म्हणजे विकृत काही तरी. बघायला गेले तर या दोन्ही भावना एकाच नाण्याच्या दोन बाजू आहेत. झाकलेल्या ज्ञानाला, वस्तूंला, गोष्टींना किंवा अतिदैवी गोष्टीना चोरण्याची वृत्ती वाढीस लागते अथवा आपण म्हणूया वाढीस लागली आहे. आज भारता सारख्या देशात  ७० टक्क्यापेक्षा अधिक इंटरनेट डेटा केवळ पॉर्न बघण्यासाठी वापरला जातो आणि सुरु होते ते मनो मैथुन. लपविलेले ज्ञान मिळविण्याच्या हट्टी हेतूने घडून आलेला बुद्धीविलास. नैतिकतेचा अवडंब करणारे म्हणतील, दोषारोपण करतील की, “शी-शी किती हो घाणेरडे लक्षण आहेत हो हे.” पण मुळ कारण मात्र कुणी शोधणार नाही कारण लैंगिकता या विषयावर बोलण्यापेक्षा कोणालाही त्या विषयाची ऊर्जा व महत्व समजावून सांगण्यापेक्षा त्या विषयाला घृणास्पद ठरवून, त्याचे विषयांतर काही तरी भयंकर गुन्हा केल्या सारखे करणे अधिक सोपे आहे.                                                                                        

           तरुणांमध्ये लैंगिक विषयांचे ज्ञान सरळ-सरळ न पोहोचवता त्याला लज्जा आणि गुन्हा केल्याची छटा दिली जाते कारण ते समजावणे जमत नाही हे पितळ उघडे पडले तर आम्ही जुने लोकं मोठे लोकं चार पावसाळे जास्त पाहिलेत या अहंकाराला मोठा धक्का बसेल. मग सुरु होतो तो चोरून लपून वासना शमन करण्याचा प्रवास. का हा विषय एवढा आकर्षणाचे केंद्र बनला आहे?

-  दुसर्या महायुद्धात छळ छावणीत अडकलेले मानसशास्त्रज्ञ डॉ. विक्टर फ्रँकल छावणीच्या दिवसांचे वर्णन करताना सांगतात की, तिथल्या वर्षांमध्ये अन्न हि एकमेव अशी गोष्ट होती ज्या गोष्टीमुळे आमच्या मनात लैंगिक भावना कधी तीव्र होऊ शकल्या नाही. कारण अन्नासाठी आम्हाला इतके तरसावे लागत होते की ते मिळावे आणि भूक भागावी एवढेच एक ध्येय उरले होते आणि हि भूक भागवण्यासाठी आम्ही ते अन्न बिछान्या खाली लपवायला शिकलो. विक्टर फ्रँकल पुढे जाऊन म्हणतात २० व्या शतकातील प्रसिद्ध मानसशास्त्रज्ञ सिग्मंड फ्रोईड जर छळ छावणीत अडकले असते तर त्यांनी हे विधान कधीच केले नसते की, ‘मानवी जीवन हे लैंगिक ऊर्जेच्या आजू-बाजूला घुटमळत असते.’ मुळात फ्रोईड यांनी हे विधान विक्टोरीयन काळात केले जेव्हा युरोपातील स्त्रियांचे पाय दिसणे सुद्धा दिवसातले स्वर्ग सुख लाभल्यासारखे होते. जे ज्ञान त्या काळात दाबले गेले तेच ज्ञान चोरून शोधले गेले. आणि आजही २१ व्या शतकात त्याच गोष्टीची पुनरावृत्ती होते आहे. कुठल्याही विषयाचा वैज्ञानिक पैलू जो पर्यंत समजून येत नाही किंवा समजावला जात नाही. तो पर्यंत तो विषय चमत्कार, दैवी किंवा आश्चर्याचे कारण बनून जातो. आणि समजला नाही किंवा समजावता आला नाही की दूषण देण्याचे कारण ठरून जातो. हे शतक आज एका सुंदर वळणावर येऊन उभे ठाकले आहे जिथे माहिती तुमच्या बोटांच्या टोकावर नाचते आहे हजर होते आहे. मानवी धारणांना जाग करण्यासाठीचा आणि पडताळून बघण्यासाठीचा तर्क शक्तीला शुद्ध स्वरूप आणण्याचे हे सुवर्ण युग ठरू शकते. गरज आहे ती संवेदनशील विषयांवर योग्य मार्गदर्शनाची...                                                                                                                    

• मनोविकास तज्ञ अजय बी. देशमुख.
• संपर्क -  ८३८००९०४९८.

28 ‎August ‎2021

12-Apr-2023